Boekencollectie
De boeken in de Librije bevatten uiteenlopende onderwerpen op het gebied van theologie, geschiedenis, recht, taalkunde, filosofie, geneeskunde en geografie.
Oorspronkelijke locatie
De Enkhuizer bibliotheek is samen met die van Zutphen de enige historische stadsbibliotheek die nog op de oorspronkelijke locatie te vinden is.
De Enkhuizer librije beschikt over 516 banden in folio-formaat, bevattend 339 titels en 67 banden in quarto-formaat, bevattend 62 titels. Het materiaal van deze banden bestaat uit perkament (77%), leer (22%) en overig (1%). De collectie van de Enkhuizer librije bestaat uit overwegend Latijnse titels. Het aantal Nederlandstalige titels bedraagt 43. De oudste informatie over de boeken wordt gevonden in de Index Variorum / Insignum Librorum (Enchusae, typ. H. à Straalen, 1693). Herdruk: Enchusae, typ. Joh. À Giessen, 1761).
Naast theologische werken van o.a. Augustinus , Erasmus en de Biblia Polyglotta van Plantijn zijn ook de beroemde cruydtboecken van Dodonaeus en Clusius aanwezig in de boekenkasten.
Daarnaast is de Librije in het bezit van beroemde boeken over de anatomie van het menselijk lichaam zoals de Vesalius uit 1543 en de Spigelius dat zo’n 85 jaar later werd gedrukt.
Werken van cartografen als Mercator en Blaeu mochten in deze boekerij van een havenstad als Enkhuizen natuurlijk niet ontbreken.
Catalogusproject
Onder begeleiding van dr. Anton van der Lem, conservator oude drukken van de Leidse universiteitsbibliotheek, wil de ervaren boek- en kunsthistorica Daphne Wouts de boeken van de Enkhuizer librije wetenschappelijk beschrijven en bestuderen. Haar beschrijving en de studies over de boeken (herkomst, bindwijze, illustraties, gebruik etc.) kan ze voorleggen als proefschrift aan de Leidse universiteit. Prof. dr. Paul Hoftijzer en dr. Marika Keblusek willen haar hierin begeleiden.
Daphne Wouts schreef in 2020 een artikel in het Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis over de kastcatalogus: een handgeschreven lijst met boektitels die aan de kopse zijde van de boekenkasten werd opgehangen, al dan niet gepresenteerd in een decoratieve houten lijst.
Wetenschappelijke bibliotheek
De collectie groeide door de jaren uit tot een wetenschappelijke bibliotheek. De boeken bevatten uiteenlopende onderwerpen op het gebied van theologie, geschiedenis, recht, taalkunde, filosofie, geneeskunde en geografie.
De bibliotheek is zestiende-eeuws van oorsprong en bevat een aantal werken van voor 1572 (het jaar de stad de zijde van de prins van Oranje koos), zoals de boeken van Bernardus van Clervaux, Hieronimus, Augustinus en Thomas van Aquino en Erasmus. Het merendeel van de boeken is echter van na 1600 en geeft een beeld van de wetenschappelijke belangstelling van het Enkhuizer patriciaat uit deze periode. De collectie bevat boeken over de meest uiteenlopende onderwerpen zoals filosofie, geografie, theologie, rechtswetenschap, wiskunde, biologie en geneeskunde.